چه مقدار شیر بایستی به گوساله های بدهیم؟
چه مقدار شیر بایستی به گوساله های بدهیم؟
مرحله پیش از شیرگیری مهمترین دوره زمانی در تلیسه های جوان پرواری محسوب می شود. یک برنامه غذایی برای دوره شیرواری اساساً تلفیقی است از شیر یا جایگرین های شیر و یک جیره آغازگر و بایستی تامین کننده نیاز های انرژی و پروتئین تلیسه ها در حالی باشد که شکمبه این تلیسه ها برای داشتن عملکردی کامل پس از شیر گیری در حال رشد می باشد. تصویر شماره 1 میزان شیر یا جایگزین های شیر برای گوساله های ماده را در دامداری های صنعتی نشان می دهد.
نتایج جدول فوق حاصل یک بررسی بوده که در 17 استان با تولید شیر بالا که 76.7 درصد از کل دامداری های آن مناطق را شامل می شده. چنانکه در این تصویر مشهود است بیش از نیمی از دامداری ها (56.5%) به گوساله ها 5 لیتر یا کمتر شیر می دهند. علاوه بر این محققین تفاوتهایی را بسته به ابعاد گله در سیستم مدیریتی گله پیدا کرده اند. تعداد کمی از دامداریهای بزرگ(35%) با بیش از 500 راس گاو در مقایسه با دامداریهایی با ابعاد متوسط یعنی 100تا 500 راس گاو(54%) و دامداریهای کوچک با کمتر از 100 راس گاو (55%) این میزان کم شیر را به گوساله تلیسه های می دهند . به خوبی معلوم است که تجویز 4 تا 5 لیتر شیر یا جایگزین های شیر به منظور تضمین رشد کافی نبوده و در برخی وضعیت ها مانند دمای پایین محیطی ، حتی این میزان ممکن است نتواند نیازمندی های رشد گوساله تلیسه را برآورده سازد. این طرح تغذیه کم ممکن است ایمنیت گوساله ها را کاهش داده آنها را در نتیجه عدم نمو نسبت به عفونت ها و حتی تلفات حساس تر نماید. علاوه بر این یک طرح تغذیه ای بهتر پیش از شیر گیری نمو غدد پستانی را بهبود بخشیده و تولید شیر بعد از نخستین زایمان را افزایش می دهد.
ارزیابی داده های 2880 تلیسه هلشتاین در 37 طرح پژوهشی نشان می دهد که رشد وزنی روزانه (DWG) در 8 هفته سنی بطورمعنی داری موجب بهبودی روند تولید شیر در اولین شیرواری گوساله تلیسه ها در ازای هر کیلو از DWG در هشت هفتگی شده که با 579 کیلوگرم شیر اضافی تظاهر می نماید. زیاد شیر دادن ، علاوه بر اینکه اقتصادی نیست ، منجر به کاستن از دریافت جیره آغازگر و کاهش روند رشد و نمو شکمبه می شود.مطابق بررسی های بعمل آمده و عنوان شده بیش از 20% گاوهای شیری شیر زیاد به گوساله تلیسه ها می دهند(8 لیتر یا بیشتر).اخیراً مقاله ای منتشر گردیده که در آن اثرات تغذیه با مقادیر متوسط یا بالای جایگزین های شیر بر روی رشد گوساله تلیسه های هلیشتاین در طی 16 هفته نخست مورد ملاحظه قرار گرفته. در طی 6 هفته اول محققین گوساله های 3تا 4 روزه را با دو میزان متفاوت از جایگزین های شیر (690یا 1000گرم روزانه)در دو جیره روزانه ، بعلاوه جیره آغازگر بصورت دسترسی آزاد مورد تغذیه قرار دادند. رشد وزنی روزانه گوساله ها (DWG) در طی 8 هفته نخست بین هر دو برنامه تغذیه ای مشابه بود(0.63کیلوگرم روزانه ). چنانچه انتظار می رفت گوساله هایی که جایگزین بیشتری دریافت کرده بودند به میزان کمتر جیره آغاز گر خورده بودند(35% کمتر). علاوه بر این محققین قابلیت هضمی غذایی برای هر دو گروه از گوساله ها را 51تا 55 روز در هنگام آزمون مورد ارزیابی قرار دادند. قابلیت هضمی ماده خشک (75.6 در مقابل 70.3 درصد) ، فیبر جیره( 37.2 درمقابل 22.7) و پروتئین (28.8 در مقابل 72.6) بطور معنی داری در گوساله هایی که جایگزین کمتری دریافت داشته بودند بالاتر بود. چون گوساله فوق غذای خشک بیشتری در دوره پیش از شیر گیری خورده بودند پس از این دوره در مقایسه با آن گوساله هایی که جایگزین های بیشتری دریافت داشته بودند ، مواد مغذی را سهل تر هضم می نمودند. در هفته هشتم گوساله ها مجدداً در 4 گروه تقسیم شده از همان جیره آغاز گر مخلوط با 5درصد علوفه تا 16 هفتگی تغذیه شدند.
در طی این مرحله گوساله های تحت تغذیه با جایگزین شیر کمتر اندکی کمتر جیره آغاز گر(2.92 گیلوگرم روزانه) در مقایسه با آنهایی که شیر بیشتر دریافت کرده بودند(3.12 گیلوگرم روزانه) خورده بودند. به هر حال رشد وزنی روزانه در طی این دوره در گوساله تحت تغذیه با شیر کمتر 9درصد بیشتر بود( 0.99 در مقابل 0.92) . این گوساله ها بیشتر رشد نموده و کارایی بیشتر داشتند چرا که شکمبه آنها توسعه یافته تر بود. در نتیجه ، در یک برنامه غذایی برای تلیسه ها ، خوردن غلات به همان میزان خوردن شیر یا جایگزین های شیری حائز اهمیت می باشد. مصرف زیاد شیر یا جایگزین های شیر موجب محدود شدن روند نمو شکمبه شده و می تواند بر رشد دوره پس از شیر گیری تاثیر گذار باشد. در مقابل مقادیر کمتر شیر (4 تا 5 لیتر) به منظور تکمیل نیازمندی های انرژی گوساله ها کفایت نمی نماید. یک برنامه پرواری تلیسه ها که مخلوطی از مقادیر متوسط شیر (6 تا 7 کیلو روزانه) یا جایگزین شیر(650 تا 700 گرم روزانه) با کیفیت خوب و جیره آغاز گر با بافتی نرم است روند رشد کافی پیش و پس از شیر گیری را تضمین می نماید.